TÜRK OFTALMOLOJİ DERNEĞİ’NDEN AKILLI LENSLER HAKKINDA BİLGİLER

Gerçek adı “Trifokal Lens” olan bu merceklerin popülaritesi giderek artıyor. Türk göz doktorlarını temsil eden Türk Oftalmoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. İzzet Can, bu merceklerin oldukça gelişmiş ancak düşünülen anlamda akıllı olmadığına dikkat çekti. Temel amacın gözlükten kurtarmak olduğunu söyleyen Can, akıllı merceklerle ilgili merak edilen çeşitli sorulara açıklık getirdi.

AKILLI LENS NEDİR?

“Akıllı diye bahsedilen lenslerin gerçek adı “trifokal lenslerdir” yani üç odaklı lensler. Bu lensler, katarakt ameliyatı ile göze takılır ve gözün yakın (35-45 cm), ara (60-80 cm) ve uzak (5 metre ve ötesi) mesafeleri hastanın gözlük takmasına gerek olmadan görmesini sağlar. Özetle, kişiyi gözlükten bağımsız kılma amacını taşırlar.”

AKILLI LENS İLE HANGİ GÖZ KUSURLARI TEDAVİ EDİLMEKTEDİR?

“Trifokal lensler, üç temel durumu düzeltmektedirler: 1) Katarakt; 2) Presbiyopi yani yaşa bağlı yakını görememe; 3) Gerektiğinde astigmatizma. Esasında, tek odaklı olsun, çok odaklı olsun, tüm göz içi lensler, gözün içine ışığın girip sağlıklı görüntü oluşmasını engelleyen katarakt hastalığının tedavisini sağlar. Katarakt ameliyatı, kesifleşen ve artık ışığı göz içine geçirmeyen lens organımızın suni bir mercekle değiştirilip bahsedilen problemin ortadan kaldırılmasına yarar. Göze ameliyat sırasında takılan suni mercek, şeffaflığı tekrar sağlamaktan başka işlevlere de sahip olabilir. Bu işlevleri sağlamak için uzak odağına ilaveten, yakın ve ara mesafeye yönelik odaklar merceğe ilave edilmiş ise gözlüksüz olarak sadece uzak görme değil, yakın ve ara mesafe görmeler de elde edilmiş olur.”

BU LENSLER NİÇİN AKILLI OLARAK ADLANDIRILMAKTADIRLAR?

“Aslında tıbbi terminolojide “akıllı lens” diye bir isimlendirme yoktur. Bu isimlendirme ne yazık ki bir pazarlama yöntemi olarak ortaya atılmış, ama kabul etmek gerekir ki fazlasıyla başarılı olmuştur. Oysa göz içine takılan bu lenslerin mesafeye göre uyum yapma özelliği yoktur, yani fiziksel özellikleri duruma göre değişmemektedir. Sadece üç ayrı odak için ışığı bölmektedirler.”

LENSLER HERKESE UYGULANABİLMEKTE MİDİR?

“Bu ameliyat presbiyopi çağı olan 45 yaş sonrasında gerçekleştirilmelidir. En ideal yaş grubu 55-70 olarak söylenebilir. Ancak genç yaşta travma veya hastalık gibi sebeplerle lens organının alınmış olması ya da gençlik kataraktları gibi durumlarda bu lensler genç yaşta da kullanılabilir.”

KAÇ TÜR AKILLI LENS VARDIR?

“Gözlüksüz uzak, ara ve yakın görme sağlamaya yönelik lensleri iki temel alt grupta anlatabiliriz. 1) Trifokal lensler; 2) Odak derinliğini artıran lensler (EDOF). Bu lenslerden trifokal olanları, görsel açıdan daha başarılı ama yan etkileri daha fazla olanlar iken, EDOF lensleri yan etkileri daha az ancak özellikle yakın görmede yetersiz kalabilen lenslerdir.”